Katekeżi. Il-vizzji u l-virtujiet. 17. Il-ħajja tal-grazzja skont l-Ispirtu

Għeżież ħuti, l-għodwa t-tajba!

Fil-ġimgħat li għaddew irriflettejna fuq il-virtujiet kardinali: għaqal, ħaqq, qawwa u qies. Huma l-erba’ virtujiet karidnali. Kif sħaqna iżjed minn darba, dawn l-erba’ virtujiet jappartienu għal għerf antik ħafna, li kien diġà minn qabel il-Kristjaneżmu. Diġà sa minn qabel Kristu kienu jipprietkaw l-onestà bħala dmir ċivili, l-għerf bħala regola tal-azzjonijiet, il-kuraġġ bħala ingredjent fundamentali għal ħajja miġbuda għat-tajjeb, il-moderazzjoni bħala kejl meħtieġ biex ma nitkaxkrux mill-esaġerazzjonijiet… Kompli aqra »

Għeżież ħuti, l-għodwa t-tajba!

Illum se nitkellem fuq ir-raba’ u l-aħħar virtù kardinali: il-qies. Flimkien mat-tlieta l-oħra, din il-virtù għandha storja li tmur ħafna lura fiż-żmien u li mhix biss ħaġa tal-Insara. Għall-Griegi l-prattika tal-virtujiet kellha bħala għan tagħha l-hena. Il-filosfu Aristotli jikteb l-aktar trattat importanti tiegħu tal-etika billi jindirizzah lil bin Nikomaku, biex iħarrġu fl-arti ta’ kif wieħed jgħix… Kompli aqra »

Għeżież ħuti, l-għodwa t-tajba!

Il-katekeżi tal-lum hi ddedikata lit-tielet waħda mill-virtujiet kardinali, jiġifieri l-qawwa. Ejjew nibdew mid-deskrizzjoni li jagħti tagħha l-Katekiżmu tal-Knisja Kattolika: “Il-qawwa hi virtù morali li tagħtina li nkunu sodi u ma nieqfu qatt milli nfittxu dejjem dak li hu tajjeb, minkejja d-diffikultajiet li magħhom niltaqgħu. Twettaq il-fehma li nirreżistu għat-tiġrib u negħlbu t-tfixkil li miegħu niltaqgħu fil-ħajja morali tagħna… Kompli aqra »

Għeżież ħuti, l-Għid it-tajjeb, l-għodwa t-tajba!

U wasalna għat-tieni virtù kardinali: illum se nitkellmu fuq il-ġustizzja. Hija l-virtù soċjali per eċċellenza. Il-Katekiżmu tal-Knisja Kattolika jiddefiniha hekk: “Il-virtù morali li biha b’rieda soda u kostanti, nagħtu ’l Alla u lil għajrna dak li jistħoqqilhom” (n. 1807). Din hi l-ġustizzja. Spiss, meta nsemmu l-ġustizzja, nikkwotaw ukoll il-motto li jirrappreżentaha: “unicuique suum” jiġifieri “kulħadd jieħu dak li ħaqqu”… Kompli aqra »

Għeżież ħuti, l-għodwa t-tajba!

Illum l-udjenza kienet maħsuba għal barra fil-Pjazza, imma minħabba x-xita ġiet ittrasferita għal hawn ġew. Huwa minnu li se tkunu xi ftit imgeddsin, imma tal-inqas ma nixxarrbux! Grazzi tal-paċenzja tagħkom.

Il-Ħadd li għadda smajna r-rakkont tal-Passjoni tal-Mulej. Għat-tbatijiet li jġarrab, Ġesù jwieġeb b’virtù li, imqar jekk mhix ikkontemplata fost dawk tradizzjonali, hi importanti ħafna: il-virtù tas-sabar… Kompli aqra »

Għeżież ħuti, l-għodwa t-tajba!

Il-katekeżi tal-lum niddedikawha lill-virtù tal-prudenza. Din, flimkien mal-ġustizzja, il-qawwa u l-qies tifforma l-virtujiet hekk imsejħa kardinali, li ma humiex prerogattiva esklussiva tal-Insara, imma wirt tal-għerf tal-qedem, b’mod partikulari tal-filosfi Griegi. Għalhekk waħda mit-temi l-iżjed interessanti fl-opra tal-laqgħa u tal-inkulturazzjoni kienet proprju dik tal-virtujiet.

Fil-kitbiet Medjevali, il-preżentazzjoni tal-virtujiet mhijiex sempliċi lista’ ta’ kwalitajiet pożittivi tar-ruħ… Kompli aqra »

Għeżież ħuti, l-għodwa t-tajba!

Wara li għalaqna l-kullana fuq il-vizzji, wasal il-mument li ndawru ħarsitna fuq in-naħa l-oħra tal-kwadru, li hi opposta għall-esperjenza tal-ħażen. Il-qalb tal-bniedem tista’ toqgħod għall-passjonijiet ħżiena, tista’ tagħti widen għal tentazzjonijiet li jagħmlulha l-ħsara u jilbsu libsa persważiva, imma tista’ anki teħodha kontra dan kollu. Tidher kemm tidher ħaġa iebsa, l-umanità tagħna hi magħmula għat-tajjeb, biex tilħqu tassew, u tista’ anki titħarreġ f’din l-arti, billi tħabrek biex ċerti dispożizzjonijiet isiru ħaġa permanenti fiha… Kompli aqra »

Katekeżi. Il-vizzji u l-virtujiet. 10. Is-suppervja

Għeżież ħuti, l-għodwa t-tajba!

Fil-mixja tal-katekeżi tagħna dwar il-vizzji u l-virtujiet, illum niġu għall-aħħar minn fost il-vizzji: is-suppervja. Il-Griegi tal-qedem kienu jsejħulha b’kelma li forsi nistgħu nittraduċuha “splendur eċċessiv”. Fil-fatt, is-suppervja hi eżaltazzjoni tal-jien, preżunzjoni, vanità. Il-kelma tidher ukoll f’dik is-serje ta’ vizzji li Ġesù jsemmi biex ifisser li l-ħażen ġej dejjem mill-qalb tal-bniedem (ara Mk 7:22)… Kompli aqra »

Għeżież ħuti, l-għodwa t-tajba!

Illum se nħarsu lejn żewġ vizzji li nsibuhom fil-listi l-kbar li t-tradizzjoni spiritwali ħallitilna: l-għira u l-vanaglorja.

Ħa nibdew mill-għira. Jekk naqraw l-Iskrittura Mqaddsa (ara Ġen 4), din tidher quddiemna bħala wieħed mill-eqdem vizzji: il-mibegħda ta’ Kajjin għal Abel toħroġ kollha meta jintebaħ li s-sagrifiċċji ta’ ħuh huma mogħġuba quddiem Alla… Kompli aqra »

Għeżież ħuti, l-għodwa t-tajba!

Fost il-vizzji kapitali kollha hemm wieħed li spiss ma tantx hu nnutat, forsi minħabba ismu li ftit li xejn hemm min jifhmu: qed nitkellem fuq l-aċċidja. Għalhekk, fil-lista tal-vizzji, it-terminu aċċidja spiss jinbidel ma’ ieħor li jintuża aktar: it-telqa jew l-għażż. Fir-realtà, l-għażż aktar hu effett milli kawża. Meta persuna tintelaq u ma tagħmel xejn, tinħakem mill-apatija, aħna ngħidu li hi għażżiena… Kompli aqra »